تبیین معیارهای طراحی شهری متناسب با جریان باد در بافت تاریخی بوشهر نمونه موردی: گذر و میدان کوتی

از نقطه نظر تأثیر متقابل طراحی شهری و تغییرات اقلیم شهری ، بیشترین پتانسیل ها به شرایط وزش باد در شهر برمی گردد. سرعت باد شهری در سطح خیابان با عناصر طراحی شهری نظیر جهت گیری خیابان، ارتفاع و تراکم ساختمان ها، پراکنش ساختمان های مرتفع، و ... دچار تغییرات قابل توجه می شود. مناطقی که در اقلیم گرم و مرطوب قرار دارند بیشترین نیاز به وزش مناسب باد جهت دستیابی به آسایش حرارتی را دارند. این آسایش حرارتی علاوه بر واحدهای سکونتی، در فضاهای شهری نیز باید ایجاد شود، چرا که حضور توام شهروندان و به دنبال آن سرزندگی فضاهای شهری به دنبال این امر محقق می شود. با وجود تاثیرمهم باد در شکل و کیفیت فضاهای شهری و بافت مسکونی و همچنین گنجینه غنی طراحی همساز با اقلیم در شهرهای تاریخی ایران ، مطالعات مدونی در این زمینه صورت نگرفته و خلاقیت های شهر ایرانی در این حوزه در یک تحلیل دقیق علمی به وضوح آشکار نگردیده است. شهر بوشهر در کرانه شمالی خلیج فارس یکی از شهرهای اقلیم گرم و مرطوب است که کلیت بافت و فضاهای شهری آن متناسب با شرایط اقلیمی شکل گرفته است و خلاقیت های منحصر به فردی در طراحی اقلیمی، از بافت تا بنای معماری را می توان در آن مشاهده کرد که سیمای شهری متمایز و هویت بخش بوشهر قدیم را ایجاد کرده است. با وجود این تجربه غنی بافت تاریخی بوشهر از این حیث مورد مطالعه جدی قرار نگرفته است. بر این مبنا در این پژوهش تلاش شده است از روش های تحلیل کمی و کیفی جهت تحلیل وضعیت جریان باد استفاده شده و معیارهای متناسب با آن تدوین شود. 6 گام تحلیلی و به صورت ویژه سه مرحله استفاده از اصول تایید شده علمی که نوعی از استدلال منطقی است، استفاده از معیار پنواردن و همچنین تحلیل در نرم افزار fluent و با توجه به یک تحلیل قیاسی زمینه دستیابی به معیارها را فراهم می آورد. براساس نتایج تحلیل ها در 6 گام، 14 معیار اصلی پیشنهاد شده و بر اساس آنها سیاست ها و پیشنهادات طراحی ارائه گردیده است. کلیدواژه: جریان باد، گذر کوتی، میدان کوتی، نرم افزار fluent ، معیار پن واردن